Tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu (BĐKH) đã và đang làm ảnh hưởng đời sống của người dân xã Hưng Phong (Giồng Trôm) nói riêng và cả tỉnh nói chung. Triều cường, xâm nhập mặn, thời tiết cực đoan… là những biểu hiện rõ nét của BĐKH mà người dân Hưng Phong phải đối mặt.
Ông Đỗ Thành Thưởng kết hợp trồng dừa và chăn nuôi dê - vật nuôi có lợi thế thích ứng với biến đổi khí hậu.
Triều cường, xâm nhập mặn
Nằm cách trung tâm TP. Bến Tre khoảng 15km, Hưng Phong hay còn gọi là Cồn Ốc, là một xã cù lao thuộc tiểu vùng IV của huyện Giồng Trôm. Xã có diện tích tự nhiên 1.222ha, trong đó diện tích đất nông nghiệp 618ha. Xã có 4 ấp với 66 tổ nhân dân tự quản, 1.493 hộ và 5.817 nhân khẩu. trong đó, Ấp 1 có địa hình bị chia cắt bởi nhánh sông Hàm Luông hình thành nên Cồn Đeo, giao thông đi lại cách trở. Dân số tương đối đông trong khi diện tích đất canh tác ít, kinh tế chủ yếu là sản xuất nông nghiệp, cây trồng chủ lực là cây dừa. Điều kiện tự nhiên, đất đai không thuận lợi và do ảnh hưởng của BĐKH, hàng năm nước mặn xâm nhập sâu, kéo dài, triều cường dâng cao làm ảnh hưởng đến sinh hoạt, sản xuất, chăn nuôi của người dân.
Theo nhận định của UBND xã Hưng Phong, ảnh hưởng của BĐKH, thời tiết diễn biến phức tạp, triều cường dâng cao, nước mặn xâm nhập toàn bộ địa bàn xã gây khó khăn trong sản xuất nông nghiệp, chuyển đổi cây trồng, vật nuôi. Xã chưa có mô hình thật sự hiệu quả và phù hợp để nhân rộng…
Ông Đỗ Thành Thưởng, ngụ ấp Hưng Phú, cho biết: Tác động của BĐKH, nhất là nước biển dâng và xâm thực sâu đã làm ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động sản xuất của người dân nơi đây. Lúc trước, thời gian nước mặn ở địa phương ngắn và độ mặn thấp, nhưng vài năm trở lại đây thì thời gian mặn kéo dài, độ mặn cao, có khi lên tới 10%o. “Với độ mặn như vầy thì vườn dừa cũng kém năng suất, chất lượng giảm; còn cây có múi thì không chịu nổi. Giải pháp trước mắt của gia đình tôi là làm đê bao cục bộ cho vườn dừa, nhưng nếu như về lâu dài cộng với tác động của BĐKH ngày một gay gắt thì có lẽ cũng không ứng phó nổi” - ông Thưởng nói.
Giải pháp ứng phó
Là một xã bãi ngang, người dân sống chủ yếu vào nghề nông nhưng với tác động của BĐKH ngày càng gay gắt là chướng ngại trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Điều này đã thể hiện rõ qua tỷ lệ hộ nghèo của xã còn cao. Cuối năm 2018, xã có 244/1.493 hộ nghèo, chiếm 16,34%, hộ cận nghèo 20/1.493 hộ. Kết quả thực hiện tiêu chí xã nông thôn mới còn thấp, đạt 6/19 tiêu chí.
Chủ tịch UBND xã Hưng Phong Võ Hoàng Trung cho biết: Trước những khó khăn trên, địa phương đã tập trung chỉ đạo các ban ngành phối hợp tuyên truyền duy trì chăm sóc, cải tạo vườn dừa, khuyến khích nông dân làm đê bao cục bộ, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào chăm sóc, xây dựng vườn dừa theo hướng hữu cơ, thành lập tổ hợp tác chăm sóc dừa để liên kết trong phát triển và tiêu thụ sản phẩm; khuyến khích người dân trồng xen một số loại cây ăn trái như bưởi da xanh, chanh trong vườn dừa, kết hợp nuôi tôm càng xanh, đắp đập tràn trong mương vườn. Chính quyền địa phương cũng đã kiến nghị với huyện và tỉnh hỗ trợ khảo sát đánh giá thực trạng điều kiện của xã Hưng Phong để có định hướng giúp xã trong việc phát triển kinh tế nông nghiệp: khả năng, điều kiện của vùng đất còn phù hợp với cây trồng, vật nuôi, hay ngành nghề để thích ứng với điều kiện BĐKH, xâm nhập mặn và triều cường dâng cao. Định hướng trong chuyển đổi canh tác, sản xuất, chăn nuôi để xác định khả năng, điều kiện của xã về phát triển du lịch sinh thái. Đầu tư hệ thống đê bao ngăn mặn cho Hưng Phong để góp phần phát triển kinh tế nông nghiệp.
“Xã rất mong có cơ chế đặc thù riêng cho xã cồn (địa hình rất nhiều mương, rạch) trong thực hiện Đề án xây dựng giao thông nông thôn và trong xây dựng nông thôn mới. Đầu tư xây dựng hệ thống cung cấp nước sạch (nhà máy nước) phục vụ sinh hoạt cho người dân” - Chủ tịch UBND xã Hưng Phong bày tỏ.
Tin rằng, với sự quyết tâm chính trị cao của cả hệ thống chính trị và sự hưởng ứng nhiệt tình của người dân địa phương, cùng với sự vào cuộc khẩn trương của các ngành, các cấp, Hưng Phong sẽ có hướng đi phù hợp cho phát triển bền vững trong điều kiện BĐKH và nước biển dâng.